รายละเอียดทั้ง 9 ชั้นของพระมหาธาตุแก่นนคร อนุสรณ์สาธุชน อ.เมือง จ.ขอนแก่น
เรื่องและภาพ โดย สุทธวรรณ บีเวอ
บทความภาคภาษาอังกฤษ โดย Tim Bewer
ภาพวาดแผนผังพระมหาธาตุแก่นนคร จาก แหล่งท่องเที่ยวสถานที่ศักดิ์สิทธิ์รอบบึงแก่นนคร จ.ขอนแก่น: ประวัติศาสตร์การหาอยู่หากิน ปรัชญาชีวิต และพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ศูนย์รวมจิตใจ(สามารถดาวน์โหลดแผ่นพับได้)
เวลาเปิด-ปิดพระมหาธาตุแก่นนคร: ชั้น 1 เวลา 6.00-17.00 น. และชั้น 2-9 เวลา 8.00-16.30 น.
“พระมหาธาตุแก่นนคร อนุสรณ์สาธุชน” ซึ่ง พระธรรมวิสุทธาจารย์ (คูณ ขันติโก ป.ธ.4) เป็นผู้ริเริ่มการสร้าง เพื่อเทิดพระเกียรติครองราชย์ 50 ปี รัชกาลที่ 9 และครบ 200 ปี เมืองขอนแก่น เริ่มสร้าง 7 ตุลาคม พ.ศ.2533 ใช้เวลาสร้างเสร็จประมาณ 10 ปี พระมหาธาตุมีทั้งหมด 9 ชั้น ฐานกว้าง 50 x 50 เมตร ความสูงถึงยอดฉัตร 80 เมตร มีพระจุลธาตุ 4 องค์ ตั้งอยู่ 4 มุม มีกำแพงแก้วพญานาค 7 เศียร ออกแบบโดยใช้ศิลปะสมัยทวารวดีหรือเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ผสมผสานกับศิลปะอินโดจีน รูปทรงแบบอีสานตากแห ในแต่ละชั้นของพระมหาธาตุจะเป็นทั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น เป็นแหล่งรวมความรู้ นิทาน เรื่องเล่า ปรัชญาชีวิตของชาวอีสาน ผ่านภาพจิตรกรรมฝาผนังในแต่ละชั้นของพระมหาธาตุแก่นนคร ซึ่งรายละเอียดในแต่ละชั้นมีดังนี้ (English version)
ชั้นที่ 1
บริเวณชั้นที่ 1 ของพระมหาธาตุแก่นนครฯ จะมีบุษบทประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุและพระอรหันตสาวกโดยรอบ มีรูปปั้นเหมือนหลวงปู่คูณ ขันติโก อยู่ด้านฝั่งขวาของด้านหน้าพระบรมสารีริกธาตุ ด้านหลังของพระบรมสารีริกธาตุ เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางประธาน 5 องค์ องค์กลางรวมถึงพระมหาธาตุนั้นได้หันหน้าไปทางด้านทิศตะวันตกหรือถนนกลางเมือง (ในขณะที่พระอุโบสถจะหันหน้าไปทางด้านทิศตะวันออกหรือบึงแก่นนคร) อีกสององค์อยู่ด้านทิศใต้ และอีกสององค์อยู่ด้านทิศเหนือ
ในปัจจุบัน บริเวณชั้น 1 ทางวัดได้จัดสถานที่สักการะสรีรสังขารของหลวงปู่คูณ ขันติโก ผู้ริเริ่มสร้างพระมหาธาตุแก่นนคร อนุสรณ์สาธุชนแห่งนี้
บริเวณโดยรอบของชั้น 1 นั้น มีสิ่งที่น่าสนใจอื่นๆ ดังนี้
นอกจากนี้ในส่วนของจิตรกรรมฝาผนังที่วาดประดับตกแต่งในชั้น 1 จะประกอบไปด้วยประวัติศาสตร์การตั้งถิ่นฐานของชาวเมืองขอนแก่น ฮีตสิบสอง สถานที่สำคัญของท้องถิ่น และวิถีท้องถิ่นของเมืองขอนแก่นในอดีต และส่วนหน้าต่างและประตูทางเข้าชั้น 1 จะเป็นภาพแกะสลักไม้นิทานเรื่อง จำปาสี่ต้น
รายละเอียดเพิ่มเติมที่น่าสนใจของชั้นนี้ มีดังนี้
รายละเอียดภาพจิตรกรรมฝาผนัง ชั้น 1 เรื่อง ประวัติการสร้างเมืองขอนแก่น ศาสนสถานโบราณ และวิถีวัฒนธรรม (ภาพหมายเลข 1-26) ที่นี่
Ground-Floor Khon Kaen History Murals at Wat Nong Wang (number 1-26, English version)
รายละเอียดภาพจิตรกรรมฝาผนัง ชั้น 1 เรื่อง “ฮีตสิบสองคองสิบสี่” (ภาพหมายเลข 27-52) ที่นี่
Ground-Floor Isan Culture Murals at Wat Nong Wang (number 27-52, English version
รายละเอียดภาพแกะสลักบานประตูและหน้าต่าง เรื่อง “จำปาสี่ต้น” ที่นี่
ชั้น 2
บริเวณชั้นที่ 2 ของพระมหาธาตุแก่นนครฯ จะเป็นพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น เก็บรักษาเครื่องมือเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันของชาวอีสาน มีตู้พระธรรมเก็บคัมภีร์ใบลานรูปแบบอีสานโบราณ มีโครงกระดูกมนุษย์สอนใจธรรมะ นอกจากนี้ยังมีจิตรกรรมฝาผนังเกี่ยวกับ คะลำ หรือ ข้อห้ามปฏิบัติของชาวอีสาน และนิทานเรื่อง สินไซ ที่บานประตูหน้าต่าง เป็นต้น
รายละเอียดเพิ่มเติมที่น่าสนใจของชั้นนี้ มีดังนี้
รายละเอียดภาพจิตรกรรมฝาผนังชั้น 2 ของพระมหาธาตุแก่นนคร เรื่อง คะลำ ที่นี่
Mural Paintings of “Kalam” at Wat Nong Wang (English Version)
รายละเอียดภาพจิตรกรรม ชั้น 2 “สินไซ” จากใบลานสู่ภาพจิตรกรรมบานประตูหน้าต่าง ที่นี่
ชั้น 3
หอปริยัติ ประกอบไปด้วยตู้เก็บตาลปัตร พัดยศ และเครื่องอัฐบริขารของพระภิกษุผู้มีชื่อเสียงในขอนแก่น นอกจากนี้ยังมีภาพวาดจิตรกรรมฝาผนัง เรื่อง พระเวสสันดร และหน้าต่างเป็นภาพวาด เรื่อง นางผมหอม จากชั้นสามเป็นชั้นสูงสุดที่มีช่องภายในพระมหาธาตุแก่นนคร ที่สามารถมองลงไปเห็นบุษบทที่สวยงามของพระบรมสารีริกธาตุและพระสาวกในชั้นล่างได้
รายละเอียดเพิ่มเติมที่น่าสนใจของชั้นนี้ มีดังนี้
Nang Phom Hom, “The Fragrant-Haired Lady” (Long Version) (English version)
Nang Phom Hom, “The Fragrant-Haired Lady” ( Typical version) (English version)
ชั้น 4
หอปริยัติธรรม เป็นพิพิธภัณฑ์ที่รวบรวมของเก่า สำหรับภาพจิตรกรรมบนบานประตูและหน้าต่างเป็นภาพพระประจำวันเกิด เทพนพเคราะห์ เทพประจำทิศและสัตว์ประจำทิศ และภาพจิตรกรรมฝาผนังเป็นภาพประวัติของหลวงปู่คูณ ขันติโก ตามคำบอกเล่าของหลวงปู่เอง โดยเริ่มต้นตั้งแต่วัยเยาว์ จากเด็กชายคูณ สุยอย กำเนิดที่บ้านอุปราช ต.ท่าสองคอน อ.เมือง จ.มหาสารคาม จนกระทั่งเป็นเจ้าอาวาสวัดหนองแวง เป็นผู้ริเริ่มการสร้างพระมหาธาตุแก่นนครและพัฒนาวัดหนองแวง พระอารามหลวงให้มีความเจริญรุ่งเรืองมาจนถึงปัจจุบัน วาดภาพโดยครูธรรมรงค์ แก้วโบราณ
รายละเอียดเพิ่มเติมที่น่าสนใจของชั้นนี้ มีดังนี้
จิตรกรรมฝาผนัง ชั้น 4 พระมหาธาตุแก่นนคร: ชีวประวัติของพระธรรมวิสุทธาจารย์ เจ้าอาวาสวัดหนองแวงพระอารามหลวง ที่นี่
ภาพวาดพระพุทธรูปประจำวันเกิด เทพนพเคราะห์ เทพประจำทิศ และสัตว์ประจำทิศ ของอีสาน ณ ชั้น 4 พระมหาธาตุแก่นนคร ขอนแก่น ที่นี่
Biography of Luang Paw Koon Kantigo, a Former Abbot of Wat Nong Wang (English version)
Gods of Directions and Celestial Bodies at Wat Nong Wang (English version)
ชั้น 5
หอพิพิธภัณฑ์ มีบริขารของหลวงปู่พระครูปลัดบุษบา สุมโน อดีตเจ้าอาวาสรูปที่ 6 บานประตูหน้าต่างแกะสลักภาพพุทธประวัติ มีภาพวาดปริศนาธรรมและสุภาษิตอีสาน (ขณะนี้กำลังดำเนินการวาด สามารถศึกษาการวาดภาพจิตรกรรมฝาผนังได้ วาดโดยครูธรรมรงค์ แก้วโบราณ)
รายละเอียดเพิ่มเติมที่น่าสนใจของชั้นนี้ มีดังนี้
The Buddha’s Life Story (Part 2) at Wat Nong Wang (English version)
ชั้น 6
หอพระอุปัชฌายาจารย์ บานประตูแกะสลักภาพพุทธประวัติ
รายละเอียดภาพแกะสลักไม้ของชั้นนี้ทั้งหมด มีดังนี้
พุทธประวัติ(ตอนที่ 1): ภาพแกะสลักบานประตูชั้นที่ 6 พระมหาธาตุแก่นนคร วัดหนองแวงพระอารามหลวง ขอนแก่น ที่นี่
The Buddha’s Life Story (Part 1) at Wat Nong Wang (English version)
ชั้น 7
หอพระอรหันตสาวก บนบานประตูหน้าต่างแกะสลักเรื่อง ทศชาติชาดก เน้นเรื่อง พระเวสสันดร
รายละเอียดภาพแกะสลักไม้ทั้งหมดของชั้นนี้ มีดังนี้
พระเวสสันดรและทศชาติชาดก: ภาพแกะสลักไม้ ชั้น 7 พระมหาธาตุแก่นนคร วัดหนองแวงพระอารามหลวง ที่นี่
Mahanipata Jataka at Wat Nong Wang (English version)
ชั้น 8
หอพระธรรม รวบรวมพระธรรมคัมภีร์สำคัญทางพระพุทธศาสนามีพระไตรปิฏก ฯลฯ บานประตูแะสลักรูปพรหม 16 ชั้น (จนถึงชั้นที่ 9)
ชั้น 9
หอพระพุทธ มีบุษบกบรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าที่ได้รับจากพม่าและสมเด็จพระสังฆราช บานประตูแกะสลักรูปพรหม 16 ชั้น 3 มิติ ด้านนอกสามารถเดินบนระเบียงชมทิวทัศน์เมืองขอนแก่นได้โดยรอบ
หัวข้อที่น่าสนใจเพิ่มเติม
วัดหนองแวง พระอารามหลวง จังหวัดขอนแก่น (WAT NONG WANG, KHON KAEN) ที่นี่
แผ่นพับ แผนที่ท่องเที่ยวสถานที่ศักดิ์สิทธิ์รอบบึงแก่นนคร จังหวัดขอนแก่น ที่นี่
………………………